واردات
تعریف واردات کالا:
به کالاهایی که در کشور یا کشورهایی ساخته یا فراهم شده و از راه تجاری به یک کشور دیگر وارد گردد، واردات کالا گفته میشود. معمولاً چون تهیهٔ پاره‌ای کالاها، برای برخی کشورها امکان‌پذیر نبوده یا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد، لذا آنان با استفاده از کالاهای وارداتی نیازمندی‌های خود را تأمین می‌کنند.
شرایط جوی و وضع آب و هوا از جمله عوامل تعیین‌کننده ضرورت و میزان واردات است. مثلاً چون رشد و نمو گیاهان و میوه‌های گرمسیری یا استوائی برای کشورهای مناطق معتدله یا سردسیر امکان‌پذیر نیست، بنابراین با وارد کردن این‌گونه میوه‌ها، نیازمندی ساکنان این کشورها را تأمین می‌کنند. مسئله تخصص، کارگر و قابلیت زمین نیز از جمله عوامل مؤثر در میزان واردات است.
غالب کشورها در برابر واردات، کالاهایی را که در داخل تهیه می‌کنند به کشورهای دیگر بعنوان صادرات بار ارسال می‌نمایند، و سعی می‌کنند تا میان واردات و صادرات، حداقل تعادل مناسبی برقرار باشد و کوشش می‌کنند صادراتشان بر وارداتشان فزونی گیرد. به‌طور کلی اقتصاد سالم و معقول آن است که صادرات بر واردات فزونی داشته باشد.
انواع واردات بار
در بازرگانی خارجی، پنج نوع واردات وجود دارد که انواع تقسیم بندی آن عبارتند: از واردات قطعی ، واردات موقت ، کالای مرجوعی ، ترانزیت داخلی و ترانزیت خارجی. در زیر شرحی بر هریک از این مدل‌ها برای شما آورده میشود.
واردات قطعی:
بر اساس شیوه پرداخت قیمت کالا، واردات قطعی، دارای روش‌های متعدد و مختلفی می باشد که اهم آن عبارتند از :
1- واردات از محل ارز خریداری‌شده از سیستم بانکی، جهت گشایش اعتبار
2- واردات با ارز آزاد جهت گشایش اعتبار
3- واردات در مقابل صادرات از محل پروانه صادراتی (لاشه صادراتی) به نام شخص صادرکننده (غیرقابل واگذاری)
4- واردات در مقابل صادرات با ارائه پروانه صادراتی (لاشه صادراتی) به نام شخص صادرکننده یا به نام دیگری، با واگذاری رسمی (حق واگذاری به غیر برای یک‌بار وجود دارد.)
5- واردات بدون انتقال ارز از محل سرمایه‌گذاری خارجی پس از تأیید وزارت امور اقتصادی و دارائی
6- واردات بدون انتقال ارز از محل فهرست اقلام مجاز اعلام شده
واردات موقت کالا:
ورود موقت، رويه گمركي است كه بر اساس آن، كالاهاي معيني مي‌تواند تحت شرايطي، به‌طور موقت به قلمرو گمركي وارد شود. اين كالاها بايد ظرف مهلت معيني كه گمرك ايران تعيين مي‌نمايد، بدون این‌که تغييري در آن ايجاد شود، خارج گردد. تغييرات ناشي از استهلاك از اين حكم مستثنا است. برای مثال میتوان به این عناوین اشاره کرد:
1- واردات کالاها به منظور عرضه در نمایشگاه‌ها.
2- واردات دستگاه‌های فیلم برداری و عکس‌برداری هوایی و فیلم های همراه آن ها، پس از ارائه موافقت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
3- واردات دستگاه‌های مطالعات علمی، آموزشی، تربیتی، فنی و مهندسی نقشه برداری.
4- واردات دستگاه‌ها برای سدسازی، اسکله‌سازی، لایروبی، راه‌سازی، حفاری، استخراج و اکتشاف و پروژه‌های (طرح‌های) خاص.
5- واردات دستگاه‌ها برای نصب و سوار کردن کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی و نظایر آن.
6- واردات دستگاه‌ها برای تعمیر ماشین‌آلات و دستگاه‌ها.
7- واردات وسایل نقلیه سواری و هواپیمای شخصی اشخاص غیرمقیم ایران برای استفاده شخصی و ظروف و تکیه‌گاه‌های چند بار مصرف.
8- واردات کالاهایی که طبق قراردادها و موافقت‌نامه‌های گمرکی بین‌المللی قابل ورود موقت بوده و دولت جمهوری اسلامی ایران عضویت آن را پذیرفته است.
9- واردات وسایل و لوازم امدادی به‌منظور کمک‌های بشردوستانه.
10- واردات ظروف و لفاف‌های آماده برای بسته‌بندی کالای صادراتی.
11- واردات هواپیما برای امور خدماتی از قبیل سم‌پاشی و مسافری.
کالاهای مرجوعی:
کالاهایی هستند که وارد کشور شده و بنا به دلایلی به خارج از کشور برگردانده می‌شوند. کالاهای مرجوعی در اصل جزء واردات غیرقطعی و موقت نیز طبقه‌بندی می‌شوند. بسته‌های کالای مرجوعی یا درب محفظه بار وسیله نقلیه آن‌که در گمرک‌های داخلی اظهار میشود پلمب شده و با پروانه که به یک نسخه اظهارنامه الصاق میشود در اختیار صاحب کالا گذارده میشود و یک نسخه از اظهارنامه مربوط بلافاصله و به‌صورت مستقیم به‌عنوان گمرک مرزی که کالا ازآنجا خارج خواهد شد ارسال و نسخه سوم بایگانی میشود.
هرگاه صاحب کالای مرجوعی تا یک ماه پس از پایان مهلت داده‌شده، نسخه گواهی‌شده اظهارنامه را به گمرک صادرکننده‌ی پروانه مرجوعی، برای ابطال تضمین، تحویل ننماید، گمرک مذکور مراتب را از گمرک مرز خروجی استعلام گرفته، و اگر معلوم شود کالای مرجوعی به آن گمرک تحویل نشده (به‌جز موارد غیرعمدی)، حسب مورد نسبت به وصول و واریز تضمین و یا اجرای مقررات قاچاق، اقدام خواهد نمود.
ترانزیت خارجی کالا:
ترانزیت خارجی عبارت از این است که کالای خارجی به‌منظور عبور از خاک یک کشور، از یک نقطه مرزی کشور وارد و از نقطه مرزی دیگر خارج شود. این نوع کالاها جزء واردات و صادرات قطعی محسوب نمی‌شوند. مثلاً کالایی از مرز ایران با تاجیکستان واردشده و در مرزهای دریایی ایران، روی کشتی بارگیری شود و به کشور ثالث صادر شود.
کالایی که تحت عنوان ترانزيت از کشور عبور مى‌کند، جزء واردات و صادرات قطعى محسوب نبوده و از پرداخت حقوق گمرکى و سود بازرگانى و عوارض معاف است؛ ليکن مشمول پرداخت هزينه‌هاى گمرکى ذکرشده است و تابع مقررات اين مبحث خواهد بود. مگر اينکه در قراردادهاى ترانزيتى دولت با کشورهاى ديگر و يا قراردادهاى صورت کالاى ترانزيتى، تابع همان مقرراتى خواهد بود که در قراردادهاى مربوط تعیین‌شده است.
وسايل نقليه که بدون بار و مسافر وارد و براى ترانزيت اظهار شود، از هر حيث تابع مقررات و شرايط ترانزيت کالا است و همچنين وسايط نقليه حامل کالای ترانزيتى که با محموله‌ی خود از يک نقطه وارد و از نقطه ديگر با محموله خود خارج مى‌شود. براى اين نوع وسايط نقليه، بايد اظهارنامه ترانزيت جداگانه تسليم و پروانه ترانزيت جداگانه تحصيل شود.
ترانزیت داخلی:
عبارت از آن است که کالایی که گمرک نشده است، از گمرک خانه مجاز به گمرک خانه دیگری حمل‌ونقل شود. مثلاً حمل کالا از یک گمرک مرزی به گمرک تهران. برای مثال ماشین‌های وارداتی از بندرعباس برای ترخیص کالا، به سمت گمرک شهریار ارجاع میشود.
مراحل واردات کالا در شرکت‌های واردکننده
شرکت‌های واردکننده بایستی اشراف کافی به قوانین و مقررات صادرات و واردات به کشور داشته باشند. اشراف به قوانین واردات کالا به ایران در حوزه تخصص شرکت‌های خدمات بازرگانی می‌باشد. در ابتدای امر تولیدکننده، بازرگان، شرکت واردات یا خریدار بنا به دلایل و شرایطی که دارد، نیازی را در بازار احساس می‌کند و متوجه میشود که می‌تواند با استفاده از روابط یا با استفاده از مشتری‌های خود کالای مدنظر را به بازار موجود وارد و از منافع آن بهره ببرد. یا بنا به نیاز سنجی و امکان‌سنجی‌ها در شرکت‌های تولیدی و تحقیقات بازار (market research) یا شم تجاری بازرگان تشخیص می‌دهد که موعد واردات کالایی خاص فرا رسیده‌است.
در این حالت مطالعه اندازه بازار مورد نظر و بخش‌بندی بازار و سهم رقبا از بازار، شناخت میزان تقاضا و مصرف و درک ضرورت نیاز مردم به آن کالا پیش از واردات از دیگر کشورها باید مورد بررسی قرار گیرد و با توجه به درآمد و مصرف سرانه میتوان متوجه شد که مردم به چه اندازه حاضر به پرداخت هزینه برای آن کالای خاص می‌باشند و این امر در کنار برآورد هزینه‌های بازرگانی و واردات کالا نهایتاً منجر به برآورد صحیحی از واردات کالا ایجاد می‌نماید.
در گام بعدی شرکت واردکننده یا تولیدکننده باید تصمیم بگیرد که کالای مورد نظر خود را از کدام کشور مبدأ وارد نماید. البته در خصوص کالاهایی که دارای برند و نام تجاری مشخص هستند کار بازرگان آسان‌تر است زیرا از قبل مشخص میشود که کدام برند را باید از کدام کشور مبدأ خریداری نمود. به عنوان مثال شرکت‌های پتروشیمی اعلام می‌کنند که به کالای خاصی با نام تجاری و برند معینی نیاز دارند، در این حالت شرکت بازرگانی واردات کالا را با توجه به برند آن از کشور مورد نظر انجام می‌دهد. این خلاصه‌ای بود از کلیات مراحل واردات کالا در شرکت واردکننده.
حال در صورتی که شرکت صادرات و واردات یا شرکت تولیدی، کشور خاصی را به منظور واردات مد نظر نداشته باشد باید تصمیم گرفت که واردات از کدام کشور چرا و چگونه انجام گردد؟ البته برخی از کالاها دارای برند مبدأ هستند به عنوان مثال شلوار جین با واردات از ترکیه تأمین میشود یا واردات ماشین آلات صنعتی در کارخانه‌های با سطح تکنولوژی بالا با واردات از آلمان صورت می‌گیرد، یا واردات شیرآلات و صنایع پمپ‌سازی با واردات از ایتالیا انجام میشود.
به عنوان مثال در صورتی که کسی تمایل به واردات اسباب بازی داشته باشد می‌بایست واردات خود را از شانتو چین انجام دهد. شرکت ترخیص کارا می‌تواند اطلاعات و داده‌های دقیق را در خصوص واردات کالا اعم از واردات کالا از چین، واردات کالا از ترکیه، واردات کالا از اروپا و … را به مشتریان خود بدهد به گونه‌ای کدام کالا را از کدام مبدأ تأمین نماید و پیچیدگی‌ها و منافع هریک ارائه خواهد کرد.
دقت کنید که قبل از دست بکار شدن برای واردات هر نوع کالایی در مدیریت بازرگانی، می بایست ابتدا شرایط قانونی ورود آن کالا را به دقت مطالعه نمایید. در این خصوص لازم است تا خودتان شخصا به آخرین نسخه قوانین و مقررات واردات کالا مراجعه کنید و از اطمینان کردن به شنیده ها و توصیه های دیگران، بدون بررسی قوانین توسط شخص خودتان، اکیدا بپرهیزید.
فراموش نکنید که در مدیریت بازرگانی، این سرمایه شما است که در صورت بروز اشتباهات محاسباتی، در معرض ریسک قرار خواهد گرفت. پس قبل از هر اقدامی، آخرین نسخه قوانین مربوط به ورود کالا را مطالعه کنید و مطمئن شوید، ممنوعیت یا محدودیت قانونی، برای فعالیت شما وجود نداشته باشد. پیشنهاد میکنیم برای بالا بردن اطلاعات خود در زمینه آموزش واردات، و همچنین آگاهی هر چه بیشتر و دقیق تر از قوانین و مقررات گمرکی در حوزه واردات کالا، کتاب مقررات صادرات و واردات کشور را حتما مطالعه نمایید. توجه کنید که شما باید همیشه آخرین نسخه ارائه شده این کتاب را تهیه کنید.