صادرات
- تعریف صادرات کالا
در لغت به معنای انتقال کالا یا فرستادن کالا از جایی به جای دیگر است. اما در صنعت حمل و نقل بار و گمرک، منظور از صادرات ، بیشتر انتقال یا ارسال کالا از داخل به خارج کشور و خروج کالا از قلمرو گمرکی کشور می باشد.
در این مقاله قصد داریم تا شما را با مفاهیم و تعاریف حوزه ی صادرات کالا بصورت بین المللی ، آشنا کرده و مراحل و شرایط و مدارک مورد نیاز برای صادرات بار به اقصی نقاط جهان را برای شما بیان نماییم. با این حال ، تیم تخصصی صادرات کالای شرکت بلورکس ، پیوسته آماده ی پاسخگویی به ابهامات و سوالات شما ، توسط ایمیل ،کامنت و تماس تلفنی و اینترنتی میباشد.
صادر کننده کیست؟
در حوزه ی لجستیک ، به هر شخص حقیقی یا حقوقی که با کارت بازرگانی یا مجوز وزارت بازرگانی ، اقدام به صدور یا ارسال کالا به خارج از کشور نماید، صادر کننده می گویند. صادر کننده میتواند فاقد کارت بازرگانی بوده ، و از کارت بازرگانی شرکت های حمل و نقل بین المللی معتبر مانند شرکت بلورکس استفاده نماید.
خدمات صادرات بار شرکت بلورکس
- بازدید و مشاوره رایگان
- بسته بندی ایمن و استاندارد در محل مشتری
- اخذ مجوزات لازم جهت صادرات انواع کالا
- پرسنل مجرب ، متخصص و با تجربه در زمینه صادرات بار
- ناوگان حمل و نقل مجهز و کامل
- نمایندگی در تمام کشورهای آسیایی و اروپایی
انواع صادرات کالا :
صادرات قطعی (OUTRIGHT EXPORTATION)
به خارج کردن کالا از قلمرو گمرکی کشور، بدون هدف بازگشت و عودت دادن، به منظور فروش،استفاده یا مصرف در خارج از قلمرو گمرکی کشور، صادرات قطعی گفته می شود. صادرات قطعی ، خود به دو شکل انجام میگیرد:
1. صادرات قطعی تجاری
به صادرات در مقادیر زیاد، با جنبه تجاری، که تشخیص این موضوع با گمرک میباشد ، صادرات قطعی تجاری می‌گویند.
2. صادرات قطعی غیر تجاری
به صادرات در مقادیر کم ، به منظور بازاریابی، ارسال نمونه کالا، هدیه و یا سایر مصارف غیر تجاری گفته میشود ؛ که عمدتا از طریق پست و یا همراه خود مسافر و یا بصورت فریت بار انجام می‌پذیرد.
صادرات موقت (TEMPORARY EXPORTATION)
صادرات موقت ، شامل خارج کردن کالا از قلمرو گمرکی کشور، به منظور عرضه و نمایش در نمایشگاه ها ،تعمیر ، تکمیل و فرآوری در خارج از قلمرو گمرکی کشور ، و سپس باز گرداندن آن به داخل قلمرو گمرکی است. بسیاری از شرکتها برای اخذ گواهینامه ها یا استانداردهای خاص ، و همچنین برای شرکت در نمایشگاههای بین المللی ، و همچنین برای تعمیر دستگاههای خارجی خود ، نیاز به این نوع از ارسال کالا بصورت هوایی و دریایی به خارج از کشور دارند. شرکت بلورکس با تخصص و تجربه ی کامل و طولانی مدت در این عرصه ، آماده‌ی هرگونه خدمت رسانی به این شرکتها میباشد.
صادرات مجدد (RENEWED EXPORTING)
به صادرات محصولات خارجی از پیش وارد شده به کشور ، به خارج کشور بدون خارج سازی از گمرک (بدون ترخیص از گمرک) و تغییر و تحول ، صادرات مجدد می‌گویند. بدین شکل که کالایی از کشور اول به ایران وارد شده و سپس بدون ترخیص از گمرک ایران ، به مقصد دوم در کشوری دیگر ارسال شود.
رویه های حمل و نقل بین المللی بار:
کریر (CARRIER)
به یک شخص حقیقی یا حقوقی گفته میشود که از طریق انعقاد قرار داد با فرستنده یا صادر کننده کالا ، متعهد می شود که بار مورد نظر را به مقصد برساند. معمولا این گونه شرکت ها خود مالک وسیله حمل و نقل نیز هستند یا آن را اجاره کرده ند.
فورواردر (FORWARDER)
شرکت های فورواردری ، اشخاص حقوقی یا حتی بعضا حقیقی بوده که از طرف فرستنده یا صادر کننده کالا ، مبلغ خاصی را دریافت و در قبال آن ، زمینه‌های ارسال کالای مورد نظر را فراهم می‌کنند. در واقع فورواردر به نوعی یک واسطه محسوب میشود. واسطه ای که یک طرف آن صادر کننده کالا و طرف دیگر شرکت‌های حمل و نقل و باربری هستند.
این دو رویه در تمام روشهای حمل و نقل وجود داشته است.
روشهای حمل و نقل بین المللی بار:
1- صادرات دریایی بار
در این روش از روشهای ارسال بار ، صادرات کالا بصورت دریایی و با کشتی به مقصد مورد نظر حمل میگردد. این نوع از ارسال بار ، بیشتر برای محموله‌هایی با حجم بالا انجام میشود تا در هزینه‌های حمل بار ، صرفه‌جویی شود. زمان رسیدن محموله به مقصد در این نوع از انتقال بار ، طولانی‌تر از حمل هوایی میباشد.
2- صادرات زمینی (جاده‌ای)
در این نوع از روشهای حمل بار ، محموله اغلب توسط کامیون ها و تریلی ها حمل میشود. در برخی موارد ،این نوع از حمل ، بصورت تکمیلی برای حمل های نوع دیگر انجام میشود. بدین معنی که محموله ای بصورت هوایی به یک فرودگاه در شهرهای نزدیک مقصد اصلی، حمل شده و سپس بصورت زمینی به شهر مقصد که فاقد فرودگاه میباشد ، با تریلی و یا کامیون بصورت زمینی حمل میشود.
3- صادرات هوایی بار
در این نوع از حمل بار ، محموله توسط هواپیماهای باری و یا مسافری ، به‌صورت هوایی ارسال میگردد. صادرات هوایی کالا اگرچه هزینه‌ها و محدودیت های بیشتری را در بر میگیرد ، اما سریع‌ترین و مطمئن‌ترین نوع حمل بار محسوب میشود.
4- حمل و نقل ریلی
در این روش ، ارسال بار توسط قطارهای باری انجام میگیرد. این روش هم برای مسیرهایی که دارای خطوط ریلی هستند ، مقرون به صرفه است.
5- حمل و نقل مرکب
ترکیبی از روش های حمل دریایی ، زمینی ، ریلی و یا هوایی می باشد.
تقسیم بندی کالاهای صادراتی:
کالاهای مجاز:
کالاهایی که صدور یا ورود آن با رعایت ضوابط، نیاز به کسب مجوز ندارد.
کالاهای مشروط:
کالاهایی که صدور یا ورود آن با کسب مجوز، امکان پذیر می باشد.
کالاهای ممنوع:
کالاهایی که به موجب شرع مقدس و یا قانون ، صدور و ورود آن ممنون می باشد.
برخی مجوزهای متداول جهت صادرات کالا:
1- کارت بازرگانی
کارت بازرگانی مجوزیست که دارنده آن ، اعم از شخص حقیقی و حقوقی، می توانند اقدام به تجارت در عرصه واردات و صادرات کالا نماید. این تجارت برون مرزی از ثبت سفارش و ترخیص کالا تا واردات از مناطق آزاد حقل العمل کاری در گمرک و صادرات کالا های مجاز را در بر دارد.
این کارت توسط اتاق بازرگانی و صنایع معادن ایران صادر می گردد و به تایید وزارت صمت می رسد.
کارت بازرگانی در موارد ذیل کاربرد دارد:
- ثبت سفارش و ترخیص كالا
- واردات از مناطق آزاد
- مبادرت به حق العمل كاری در گمرك
- صادرات هر نوع کالاهای مجاز
- صدور ویزای تجاری
- صدور گواهی مبدا
- عضویت در اتاق بازرگانی
- شرکت در نمایشگاه های ملی بین المللی داخلی و خارجی
- ارتباط با تجار خارجی
- مباده اطلاعات تجاری در سطح جهان
2- مجوز صدور
یکی دیگر از اسناد و مدارک لازم جهت صادرات «مجوز صدور» میباشد که شامل کالاهایی می شود که برای صادرات آنها وزارت بازرگانی موافقت کلی اعلام نکرده باشد؛ کالاهایی مانند: روغن نباتی، شیر، انواع کود شیمیایی، سیمان خاکستری، انواع واکسن دام، ضدعفونی‌کننده، کمباین ۹۵۵، تراکتور ۳۹۹ تک و جفت دیفرانسیل، لاستیک ماشین‌آلات سنگین، آرد، نان، مواد مخدر، اقلام دامی یا نباتی که جنبه ذخایر ژنتیک یا حفاظت محیط زیست دارند، صادرات ماشین‌آلات خط تولید، هر نوع چوب خام، ۵۱ قلم محصولات پتروشیمی، حلال‌ها و روغن موتور، نفت خام، گاز طبیعی و فرآورده‌های سرچاهی و پالایشگاهی. این کالاها نیاز به مجوز صدور دارند.
3- گواهی بهداشت و قرنطینه
گواهی بهداشت (Health Certificate) : مدرکی است که توسط مقامات کشور تولید کننده کالا، صادر می گردد و یا توسط خود تولید کننده صادر و توسط مقامات ذی صلاح مورد تایید وزارت بهداشت ایران تایید می شود. انواع گواهی بهداشت به شرح زیر است:
1. مجوز قرنطینه – گواهی بهداشت نباتی (گیاهی):
این گواهی سند سلامت بهداشتی نباتات در دنیا می باشد.
2. گواهي بهداشت دامي (گواهي سازمان دامپزشكي ):
این گواهی برای صادرات انوع دام زنده، تخم مرغ نطفه دار، اسپرم دام، فرآورده های خام دامی، داروها، واکسن ها، سرم ها و مواد بیولوژیکی، مواد ضد عفونی، سموم دامپزشکی، مواد غذایی متراکم، مکمل غذای دام و داروهائی که برای ساختن مواد نامبرده موردنیاز است، الزامی می باشد.
4– گواهی استاندارد
در صورتيكه براي صادرات كالاهائي، مقررات استاندارد اجباري وضع شده باشد، اخذ گواهي استاندارد از موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران و ارائه آن به گمرك، ضروري میباشد. صادرات کالاهاي مزبور که با استانداردهاي مورد قبول سازمان و یا مشخصات فنی ثبت شده در این سازمان مطابقت نداشته باشد، ممنوع میباشد .
5– گواهی انرژی اتمی( گواهی‌های مرسوم)
گواهي انرژي اتمي: در مواردي كه كالاي صادراتي، مواد غذايي يا انواع قراضه هاي فلزات و … باشد، ارائه گواهي سازمان انرژي اتمي كشور ضروري است .
6– صورت عدل بندی (Packing List)
فهرست عدل بندی یا «پکینگ لیست»، نشان دهنده محتویات، تعداد و نوع هر کالا در هر بسته، کارتن، پالت و یا هر نوع بسته بندی مورد توافق فرستنده و گیرنده می باشد. این سند هنگام ترخیص کالا در گمرک مقصد، بسیار اهمیت دارد.
7- گواهی مبدا ( Certificate of origin – COO ):
گواهی مبدا سندی بین المللی است که اتاق بازرگانی هرکشور، برای کالاهای صادراتی، صادر می نماید. این سند، محل (کشور) ساخت کالای مورد نظر را گواهی می‌نماید. خریدار در مقصد، برای ترخیص کالا از گمرک به این گواهی نیاز دارد؛ لذا این گواهی به همراه سایر مدارک برای خریدار ارسال میگردد.
مرجع صدور گواهی مبدا در جمهوری اسلامی ایران; اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران است.
نکته ی مهم : تشخيص ضرورت صدور گواهی مبدا برای يک کالای صادراتی، برعهده اتاق بازرگانی نيست؛ بلکه تنها واردکننده کالا است که می‌داند که آيا در عمل نيازی به دريافت اين گواهی وجود دارد يا خير.
برای اطلاعات بیشتر، صفحه گواهی مبداء را مشاهده فرمایید.
8- شناسنامه فرش
این مجوز فقط برای صادرات فرش های دستباف مورد نیاز می باشد. طبق ماده 22 قانون مقررات صادرات و واردات مصوب 1372 وزارت بازرگانی موظف است که به منظور حفظ و صیانت فرش ایران و ایجاد زمینه مناسب برای حمایت از آن در بازارهای جهانی، از صدور فرش های صادراتی از30 رج به بالا بدون شناسنامه، از تاریخ 01/01/1374جلوگیری به عمل آورد.
در این رابطه، وظیفه صادر کردن شناسنامه برای فرش، به عهده اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن گذاشته شده و به موجب ماده 45 آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات مصوب 1373 ، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران یا اتاق تعاون، حسب مورد موظفند از ابتدای سال 1373 برای آن دسته از صادرکنندگان فرش های 30 رج به بالا که خواستار شناسنامه فرش هستند، با رعایت نکات زیر، نسبت به صدور شناسنامه مورد تقاضای آنان اقدام نمایند:
1- اطلاعات مربوط به فرش از قبیل محل و تاریخ بافت، نام نقشه، جنس تار و پود و پرز، نوع گره، طول، عرض، قطر، میزان یکنواختی لبه ها، ثبات رنگ، به زبان های فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی در شناسنامه درج گردد.
2- یک قطعه عکس واضح از فرش مورد تقاضا، به صورت رنگی تهیه و به شناسنامه ضمیمه گردد.
اطلاعات موضوع بند 1 با عکس موضوع بند 2 پس از مهر شدن توسط اتاق بازرگانی، به صورت یک مجموعه غیرقابل تفکیک درآمده و در اختیار متقاضی قرار میگیرد.
9- کارنه تیر(TIR Convention):
كارنه تیر: سندی است گمركی كه برای ترانزیت بین المللی كالا در چارچوب كنوانسیون تیر (TIR)، در كشور مبدا صادر می شود، و به موجب آن كالا در وسیله نقلیه جاده ای، به طور پلمپ شده از خاك كشورهای بین راه عبور می كند و تا مقصد نیازی به انجام تشریفات گمركی مربوط به ترانزیت در مرزهای ورودی و خروجی این كشورها، طبق قوانین داخلی آنها نخواهد بود.
10– سیاهه خرید (Invoice ) :
فاکتور خرید یا اینوویس : صورتحسابي است كه در آن، تاريخ ، نام و نشاني خريدار و فروشنده ، شماره سفارش يا قرارداد ، تعداد يامقدار ويا شرح كالا، قيمت واحد، قيمت كل، نوع قرارداد وتعرفه گمركي كالا ذكر شده است .
11- بارنامه حمل(Airway Bill):
بارنامه : سندی است که بر اساس آن فرستنده، کالای خود را در اختیار شرکت حمل کننده قرار می دهد تا آن را به مقصد انتقال دهد. به عبارتی، بارنامه رسیدی ست که شرکت حمل کننده در اختیار فرستنده قرار می‌دهد و تایید کننده فرآیند ترابری میباشد و در آن مالکیت کالا در حین حمل توسط دارنده بارنامه مشخص میگردد.
بطور كلي بارنامه سند اصلي انتقال مالكيت كالا از فرستنده به گیرنده است و داراي انواع مختلف مي باشد. مانند بارنامه هوايي، بارنامه دريايي و…
یک بارنامه شامل 12 نسخه می باشد، که 3 نسخه آن اصلی (نسخه شرکت حمل کننده، نسخه گیرنده کالا و نسخه فرستنده) و سایر نسخه ها مورد استفاده سایر قسمتهای مختلف شرکت های هواپیمایی میباشد.
12– گواهی بازرسی ( Export license Inspection ):
گواهی بازرسی یا سوریانس: سندي است كه توسط يكي از شركتهاي بازرسي كننده بين المللي صادر و به موجب آن تاييد مي گردد كه كالای حمل شده، با کالای ثبت سفارش شده يكسان میباشد. این گواهی معمولا مورد درخواست خریدار می باشد.
13– بیمه نامه ( certificate Insurance ):
بیمه نامه قراردادی است که به موجب آن بیمه گر تعهد می‌نماید تا در قبال دریافت وجهی از بیمه گزار، در صورت وقوع حادثه ای که منجر به خسارت دیدن کالای مورد بیمه شود، خسارات وارده بر کالا را جبران نموده یا وجه معینی را به او بپردازد .
متعهد را بیمه گر ( INSURER )
ذینفع را بیمه گزار ( BENEFICIAFY )
موضوع بیمه را مورد بیمه ( ASSURED ) می گویند .
صادرات کشورهایی که اقتصاد آنها نفت محور است عموما به دو بخش تقسیم می شود:
1- صادرات نفتی :
به معنی فروش نفت خام، و محصولات نفتی پالایشی به سایر کشورها است. این محصولات شامل نفت خام،بنزین،گازوئیل،روان کننده های صنعتی،سوخت هواپیما و…است.
2- صادرات غیر نفتی :
صادرات غیر نفتی به معنی صادرات محصولات پتروشیمی ، و سایر کالاها و خدمات است.به عنوان نمونه عمده تریت محصولات صادرات غیر نفتی شامل موارد زیر می باشند:
- صادرات محصولات کشاورزی
- صادرات دنبلان کوهی(قارچ ترافل)
- صادرات ماهی ، میگو ومحصولات دریایی
- صادرات زعفران
- صادرات پسته و انواع خشکبار
- صادرات صنایع دستی
- صادرات فرش دستی و تابلو فرش
- صادرات تجهیزات نمایشگاهی/h3>
- صادرات مواد غذایی
- صادرات مواد لبنی
- صادرات مواد پروتئینی