قوانین حمل و نقل بین المللی | استاندارد های حمل و نقل

قوانین حمل و نقل بین‌ المللی طیف گسترده‌ ای از مقررات، استانداردها و دستور العمل‌ های مرتبط با حمل و نقل هوایی، دریایی و زمینی را شامل می‌شود؛ این قوانین با هدف تضمین ایمنی، امنیت، مقررات مالی، رعایت حقوق طرفین، تسهیل و سرعت در جابجایی کالا و مسافر بین کشورها تدوین شده‌اند. آگاهی از قوانین حمل و نقل بین‌ المللی برای صاحبان کسب‌ و کار، بازرگانان و شرکت‌های حمل‌ و نقل حیاتی است؛ چرا که عدم رعایت آن‌ها می‌تواند منجر به جریمه‌ های سنگین، توقیف بار یا حتی آسیب به اعتبار تجاری شود. در این مقاله، به بررسی مهم‌ ترین قوانین حمل و نقل بین‌ المللی در روش‌ های متداول ارسال کالا در سطح جهان پرداخته ایم:

انواع روش های حمل و نقل بین‌ المللی | قوانین بین المللی

انواع روش های حمل و نقل بین‌ المللی بر اساس نوع مسیر، زمان‌بندی، حجم و نوع بار انتخاب می‌شوند که هر روش، ویژگی‌ ها و قوانین مختص خود را دارد؛ قوانین حمل و نقل بین‌ المللی شامل کنوانسیون های مختص همان کشور است که شرکت حمل و نقل، موظف به رعایت و آگاهی کامل به همه ی این قوانین هستند. در ادامه به بررسی قوانین بین المللی در انواع روش های حمل و نقل بین المللی بار پرداخته ایم:

قوانین بین المللی حمل و نقل دریایی (International Maritime Law)

قوانین بین المللی حمل و نقل دریایی شامل مجموعه‌ ای از کنوانسیون‌ ها و مقرراتی هستند که توسط سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) تدوین شده‌اند؛ در این روش بر اساس اینکوترمز (INCOTERMS) تعهدات فروشنده و خریدار، بیمه و تحویل کالا تعیین می‌شود.

قوانین بین المللی حمل و نقل دریایی عبارتند از:

• محدودیت‌های زیست‌محیطی: کشورها و سازمان‌ های بین‌ المللی استفاده از سوخت‌ های کم‌ گوگرد و مدیریت پسماند های کشتی را برای کاهش اثرات مخرب زیست‌ محیطی الزامی کرده‌اند.
• استانداردهای امنیتی (ISPS Code): مقررات امنیتی برای پیشگیری از تهدیدات تروریستی و افزایش ایمنی بنادر و کشتی‌ها.
• محدودیت‌های حمل بار خطرناک: حمل مواد شیمیایی یا قابل اشتعال تنها با بسته‌ بندی‌های خاص و طبق مقررات ویژه امکان‌پذیر است.
• قوانین MARPOL: کنوانسیونی جهانی برای کاهش آلودگی دریاها از طریق کنترل زباله‌ها، روغن‌ها و مواد شیمیایی کشتی‌ها.
• استانداردهای ایمنی SOLAS: قوانین جامع ایمنی دریانوردی، از طراحی و نگهداری کشتی گرفته تا تجهیزات آتش‌نشانی و نجات.

کنوانسیون‌ های بین المللی حمل و نقل دریایی

1. کنوانسیون روتردام: چارچوبی جامع برای روابط حقوقی بین فرستنده، گیرنده و متصدی حمل‌ و نقل.
2. کنوانسیون لاهه و هامبورگ: تعیین‌کننده حدود مسئولیت متصدیان حمل دریایی و حمایت از حقوق صاحبان کالا در صورت خسارت یا تاخیر.

قوانین حمل و نقل بین المللی هوایی

قوانین حمل و نقل بین‌ المللی هوایی توسط ICAO و کنوانسیون‌ های مهمی مانند ورشو و مونترال تدوین شده‌اند. حمل‌ و نقل هوایی سریع‌ ترین روش برای کالاهای با ارزش، فاسد شدنی یا حساس است؛ اما این روش نیز مشمول مقررات دقیق و محدودیت‌های خاص خود است:

• قوانین امنیتی: بازرسی‌ های سختگیرانه فرودگاهی، ممنوعیت حمل مواد منفجره، سلاح و برخی اقلام خاص برای تضمین امنیت پروازها.
• استاندارد های ایمنی هواپیما: شامل الزامات نگهداری هواپیماها، بررسی‌های دوره‌ای و آمادگی برای شرایط اضطراری.
• محدودیت‌ های بار: برای محموله‌ هایی که به ایمنی پرواز آسیب می‌زنند مانند: مواد شیمیایی و باتری‌های خاص، محدودیت‌ های ویژه‌ای وجود دارد.
• قوانین مالی و تجاری: شامل تعرفه‌ های بین‌ المللی، بیمه‌ نامه‌ها و قرارداد های حمل‌ و نقل هوایی.
• محدودیت‌های ترافیکی: کنترل ظرفیت فرودگاه‌ ها و مسیر های پروازی، به‌ویژه در فصل‌های اوج سفر یا شرایط جوی خاص.

کنوانسیون‌ های بین المللی حمل و نقل هوایی

1. کنوانسیون ورشو ۱۹۲۹: اصول اولیه مسئولیت شرکت‌های هواپیمایی در قبال بار و مسافر را مشخص می‌کند.
2. کنوانسیون مونترال ۱۹۹۹ : مجموعه مقررات به‌ روزرسانی شده ورشو است که تقویت حقوق مسافران، جبران خسارت و مسئولیت شرکت‌های هوایی را تعیین می کند.

قوانین حمل و نقل بین المللی زمینی

قوانین حمل و نقل بین المللی زمینی مقررات و ضوابطی است که مسئولیت‌ های صاحبان کالا در قبال بار را مشخص می‌کند؛ حمل‌ و نقل زمینی (جاده‌ای و ریلی) به‌دلیل انعطاف‌ پذیری و هزینه کمتر، گزینه محبوب در بسیاری از مسیرهای بین‌ المللی است.

مهم‌ ترین قوانین و محدودیت‌ های حمل و نقل بین المللی زمینی عبارت‌اند از:

• استاندارد های ایمنی و ترافیک: الزامات ایمنی وسیله نقلیه، رانندگان و رعایت قوانین ترافیکی برای جلوگیری از تصادف و خسارت.
• محدودیت‌ های وزن و ابعاد: هر کشور حداکثر وزن و ابعاد مشخصی را برای وسایل نقلیه عبوری تعیین می‌کند.
• قوانین ترانزیت بین‌ المللی: مقرراتی مانند کنوانسیون TIR که عبور سریع‌تر از مرزها بدون تشریفات اضافی را ممکن می‌سازد.
• مقررات گمرکی و مالی: این مقررات شامل مالیات‌های واردات، تعرفه‌ها، کنترل ارز و اسناد لازم برای عبور قانونی کالا می شود.
• محدودیت‌ های حمل مواد خطرناک: الزامات خاصی برای بسته‌ بندی، مدارک و مسیرهای ایمن جهت حمل این نوع کالاها.
• تحریم‌ها و محدودیت‌ های سیاسی: در برخی کشورها، محدودیت‌ های سیاسی می‌تواند حرکت کالاها از طریق زمین را مختل کند.

کنوانسیون های حمل و نقل بین المللی زمینی

1. کنوانسیون CMR: قراردادی است در حمل و نقل جاده ای، که روابط حقوقی بین فرستنده، حمل‌کننده و گیرنده را تنظیم می‌کند.
2. کنوانسیون TIR: مقررانی به منظور تسهیل حمل و نقل بین‌ المللی کالا و کاهش مراحل گمرکی مربوط به ترانزیت در مرزهای جاده هاست.
3. کنوانسیون COTIF و CIM: مقرراتی ویژه حمل‌ و نقل بین المللی ریلی است که به تضمین کیفیت، سرعت و امنیت کالا کمک می‌کند.

مزایای رعایت قوانین حمل و نقل بین المللی

مزایای رعایت قوانین حمل و نقل بین المللی فراتر از یک الزام قانونی، به عنوان یک سرمایه‌ گذاری هوشمندانه برای رشد، امنیت و رقابت‌ پذیری در بازار های جهانی به حساب می آید؛ مزایای رعایت قوانین حمل و نقل بین‌ المللی شامل موارد زیر می‌شود:

• کاهش ریسک‌های حقوقی و مالی: با آگاهی از قوانین حمل و نقل، شرکت‌ها و تاجران می‌توانند از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنند و خطرات مالی ناشی از عدم رعایت این قوانین را کاهش دهند.
• افزایش سرعت فرآیند ترخیص کالا: با رعایت استانداردها و کنوانسیون‌های بین‌المللی، روند ترخیص کالا از گمرک تسریع می‌شود و هزینه‌های اضافی کاهش می‌یابد.
• تضمین امنیت کالا: قوانین حمل و نقل، به ویژه در زمینه حمل و نقل دریایی و هوایی، ضوابط مشخصی برای امنیت کالا و جلوگیری از خسارت‌های احتمالی در طول مسیر ترانزیت دارند.
• پیشگیری از اختلافات تجاری و گمرکی: قوانین بین‌المللی به شکلی طراحی شده‌اند که تأخیر، حوادث، آسیب به کالا و نقض قوانین گمرکی را کاهش می‌دهند. با رعایت دقیق مقررات، احتمال بروز مشکلات غیرمنتظره به حداقل می‌رسد.
• نقش قوانین حمل و نقل در رشد اقتصاد بین‌المللی: رعایت قوانین مشترک و توافق‌ نامه‌ های بین‌ المللی، همکاری میان کشورها و شرکت‌ ها را تقویت می‌کند. این هماهنگی موجب کاهش اختلافات، افزایش شفافیت و تسهیل تبادلات تجاری بین‌ المللی می‌شود.

سخن پایانی

قوانین شرکت های حمل و نقل بین المللی کالا بالغ بر ۶۰ کنوانسیون یا موافقت نامه است که توسط کلیه کشور ها به تایید رسیده اند؛ این قوانین توسط سازمان‌ های بین‌ المللی مانند: سازمان بین‌ المللی دریانوردی (IMO)، سازمان بین‌ المللی هواپیمایی (ICAO) و کمیسیون اقتصادی اروپا (UNECE) برای تنظیم فرایند های حمل و نقل کالا تدوین و اجرا می‌ شوند. تمامی بازرگانان و شرکت های باربری بین المللی، باید با توجه به روش های حمل بار، این قوانین را بشناسند و رعایت کنند؛ تا از بروز مشکلات حقوقی و اختلافات تجاری جلوگیری شود.

حمل‌ و نقل بین المللی هوایی به دلیل سرعت بالا و دسترسی جهانی، انتخاب اول برای کالاهای ارزشمند، حساس یا فوری است. شرکت حمل و نقل بین المللی بلورکس با سابقه و اعتبار بالا، با رعایت کلیه قوانین حمل و نقل، تا ارسال ایمن کالاها به مقصد، شما را همراهی می کند؛ اگر به دنبال مشاوره تخصصی در زمینه حمل و نقل هوایی هستید، می‌توانید با کارشناسان ما در شرکت بلورکس تماس بگیرید.

شماره تماس کارشناس: 09155501384

سوالات متداول

آیا برای حمل کالاهای خطرناک قوانین ویژه‌ای وجود دارد؟
بله، کنوانسیون ADR به عنوان یک توافقنامه بین‌ المللی مربوط به حمل و نقل کالاهای خطرناک است که شامل مقررات سخت‌ گیرانه‌ای مانند: بسته‌ بندی، برچسب‌ گذاری و اخذ مجوزهای خاص می شود تا ایمنی محیط، کارکنان و کالا تضمین شود.

چه اسنادی در حمل‌ و نقل بین‌ المللی الزامی هستند؟
برای هر روش حمل‌ و نقل بین‌ المللی اسناد مشخصی لازم است؛ مانند بارنامه (دریایی، هوایی یا جاده‌ای)، بیمه‌نامه، فاکتور تجاری، گواهی مبدأ و مدارک گمرکی.

کنوانسیون TIR چه مزیتی در حمل‌ و نقل جاده‌ای دارد؟
کنوانسیون TIR امکان عبور سریع‌ تر کالا از مرزها را بدون نیاز به ترخیص کامل در هر مرز فراهم می‌کند و به کاهش زمان و هزینه حمل جاده‌ای کمک می‌کند.

چرا رعایت قوانین حمل و نقل بین‌ المللی به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند؟
با رعایت قوانین، از جریمه‌ ها، هزینه‌ های انبارداری، تاخیر های گمرکی و خسارات احتمالی جلوگیری می‌شود که در مجموع هزینه کل حمل‌ و نقل را کاهش می‌دهد.

تفاوت بارنامه دریایی و هوایی در چیست؟
بارنامه دریایی (Bill of Lading) سند مالکیت کالا نیز محسوب می‌شود، در حالی که بارنامه هوایی (Air Waybill) تنها یک سند حمل و فاقد ارزش مالکیتی است.

آیا قوانین حمل و نقل بین‌ المللی در مناطق آزاد تجاری متفاوت است؟
بله، مناطق آزاد تجاری معمولاً دارای تسهیلات ویژه‌ای برای حمل‌ و نقل کالا و معافیت‌هایی از تعرفه‌های گمرکی هستند که قوانین خاص خود را دارند.

آیا بیمه بار در حمل‌ونقل بین‌ المللی ضروری است؟
کاملاً؛ بیمه بار برای جبران خسارت‌های احتمالی ناشی از حوادث، تأخیر یا آسیب به کالا در طول مسیر بین‌ المللی ضروری و در بسیاری موارد الزامی است.